เทศกาลเช็งเม้ง หรือ ชิงหมิงเจี่ย (Qingming Festival / 清明节)
เทศกาลเช็งเม้ง หรือที่เรียกว่า “ชิงหมิงเจี๋ย” (Qingming Festival / 清明节) เป็นประเพณีที่มีความสำคัญและยาวนานมากกว่า 2,500 ปีในวัฒนธรรมจีน ซึ่งจัดขึ้นเพื่อรำลึกถึงบรรพบุรุษและแสดงความเคารพต่อผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นเวลาที่ลูกหลานจะมารวมตัวกันเพื่อทำความสะอาดฮวงซุ้ย (สุสาน) และจัดเครื่องเซ่นไหว้ต่างๆ เพื่อเป็นการแสดงความกตัญญูและแสดงความเคารพให้เกียรติบรรพบุรุษ
ความหมายของเช็งเม้ง
- “เช็ง” หรือ “ชิง” “เฉ่ง” หมายถึง สะอาด บริสุทธิ์
- “เม้ง” หรือ “หมิง” หมายถึง สว่าง
- รวมกันหมายถึง ช่วงเวลาแห่งความแจ่มใส รื่นรมย์
ประวัติความเป็นมา
เทศกาลเช็งเม้งมีต้นกำเนิดมาตั้งแต่ สมัยราชวงศ์โจว (Zhou Dynasty) (ประมาณ 1046 – 256 ปีก่อนคริสต์ศักราช) จากการรวมกันของ 2 เทศกาลในสมัยโบราณของจีน คือ เทศกาลหันสือเจี๋ย (寒食节) และเทศกาลชิงหมิง (清明节) โดยเทศกาลหันสือเจี๋ย เป็นเทศกาลวันกินอาหารเย็น (Cold Food Festival) ซึ่งจัดขึ้นเพื่อรำลึกถึง เจี๋ยจื่อทุย (Jie Zitui / 介子推) ข้าราชบริพารผู้ซื่อสัตย์ที่เสียชีวิตจากเหตุไฟไหม้ในสมัยชุนชิว ส่วนเทศกาลชิงหมิงเป็นช่วงเวลาที่ผู้คนออกไปทำกิจกรรมกลางแจ้งและเซ่นไหว้บรรพบุรุษ ต่อมาเทศกาลทั้งสองได้รวมกันเป็น “เทศกาลเช็งเม้ง”
วันเช็งเม้งได้รับการประกาศให้เป็นวันหยุดราชการอย่างเป็นทางการ ในสมัยราชวงศ์ถัง (Tang Dynasty) (ค.ศ. 618 – 907)
พรรคคอมมิวนิสต์จีน (Chinese Communist Party) ให้การรับรองให้เป็นวันหยุดราชการในปี ค.ศ. 2008
วันชิงหมิง หรือ เช็งเม้งเป็นวันแรกสารทที่ 5 ของชาวจีน ในปฏิทินสุริยจันทรคติจีนดั้งเดิม ในวันชิงหมิง ครอบครัวชาวจีนจะเดินทางไปเยี่ยมหลุมฝังศพบรรพบุรุษเพื่อทำความสะอาดสุสานและทำพิธีบูชาบรรพบุรุษด้วยการวางเครื่องเซ่นไหว้ เพื่อแสดงความเคารพ กตัญญูต่อบรรพบุรุษ ตรงกับวันที่ 15 หลังวิษุวัตมีนาคม ซึ่งอยู่ในช่วงวันที่ 4, 5 หรือ 6 เมษายนในแต่ละปี
วันเช็งเม้ง 2568 ไหว้วันไหน
เทศกาลเช็งเม้งในประเทศไทย มักถือวันที่ 5 เมษายนเป็นหลัก และขยายช่วงเวลาให้สามารถไหว้ได้ตั้งแต่ 3 วันก่อน ถึง 3 วันหลัง รวมเป็น 7 วัน คือระหว่างวันที่ 2 ถึง 8 เมษายน
อย่างไรก็ตาม เพื่อความสะดวกของครอบครัวที่อาจมีข้อจำกัดด้านเวลาและการเดินทาง ปัจจุบันทางสุสานต่าง ๆ มีการขยายช่วงเวลาให้เริ่มไหว้ได้ตั้งแต่วันที่ 15 มีนาคม ถึง 8 เมษายน เพื่อให้ทุกครอบครัวสามารถเลือกวันที่เหมาะสมและสะดวกที่สุดในการไปไหว้บรรพบุรุษ
วันเช็งเม้ง 2568 ถือวันที่ 5 เมษายนเป็นวันหลักของเทศกาลเช็งเม้ง แต่สามารถไหว้ล่วงหน้าได้ตั้งแต่ 15 มีนาคม – 8 เมษายน เพื่อความสะดวกในการเดินทางของแต่ละครอบครัว
ขั้นตอนการไหว้เช็งเม้ง 2568
การเตรียมของไหว้เช็งเม้งและขั้นตอนต่าง ๆ มีความสำคัญเพื่อให้พิธีสมบูรณ์และเป็นสิริมงคล ควรปฏิบัติตามลำดับอย่างถูกต้องเพื่อแสดงความเคารพ ต่อไปนี้คือลำดับการไหว้เช็งเม้ง 2568 ที่ถูกต้อง
1. การทำความสะอาดและตกแต่งสุสาน
ลูกหลานจะไปทำความสะอาดสุสานของบรรพบุรุษ ตัดหญ้า ถางพุ่มไม้ และซ่อมแซมสุสานที่ชำรุด ให้สะอาด เรียบร้อย และสวยงาม เพื่อแสดงความเคารพต่อบรรพบุรุษและเจ้าที่
– สิ่งที่ต้องเตรียม (อุปกรณ์ทำความสะอาด)
- อุปกรณ์ทำความสะอาดฮวงซุ้ย เช่น ไม้กวาด ถังน้ำ ผ้า แปรง ถุงขยะ เป็นต้น
- กรรไกรตัดหญ้า
- สีทาป้ายชื่อบรรพบุรุษ และป้ายคนเป็น (จองพื้นที่สุสานล่วงหน้า, แซกี)
- กระดาษสายรุ้ง
- ดอกไม้สด
– ทำความสะอาด และลงสีที่ป้ายชื่อให้ดูใหม่
- ป้ายสุสานบรรพบุรุษ – ใช้สีเขียว หรือสีทองขลิบเขียว
- ป้ายคนเป็น – ใช้สีแดง
– ตกแต่งสุสานด้วยกระดาษสายรุ้งและโปรยดอกไม้
- กระดาษสายรุ้ง
- สำหรับบรรพบุรุษ – ใช้หลายสี
- สำหรับคนเป็น (จองพื้นที่สุสานล่วงหน้า) – ใช้สีแดง
- โปรยดอกไม้สด
- สำหรับบรรพบุรุษ – ใช้ดอกไม้สีขาวหรือเหลือง เช่น ดาวเรือง มะลิ
- สำหรับคนเป็น – ใช้ดอกไม้สีสด เช่น กุหลาบแดง
2. พิธีไหว้และเผากระดาษ
ลูกหลานจะนำอาหาร ผลไม้ และเครื่องเซ่นไหว้อื่นๆ ไปเซ่นไหว้เจ้าที่ และบรรพบุรุษที่สุสาน จากนั้นจะเผากระดาษเงินกระดาษทอง เพื่อส่งของใช้จำเป็นให้กับบรรพบุรุษในโลกหลังความตาย
-
กราบไหว้เจ้าที่
การไหว้เจ้าที่เป็นการให้เกียรติและขอบคุณที่ช่วยดูแลสุสาน บางสถานที่มีทั้งเจ้าที่หน้าหลุม (อู่โทว้) และเจ้าที่ประจำสุสาน (แป๊ะกง) ต้องเตรียมของไหว้เช็งเม้งให้ครบถ้วน ห้ามขาดหรือลืม ส่วนของที่ใช้ไหว้เจ้าก็เหมือนกันกับของไหว้เจ้าตรุษจีน
– สิ่งที่ต้องเตรียม (ของไหว้เจ้าที่)
- ชุดไหว้เช็งเม้ง ซาแซ (เนื้อสัตว์ 3 อย่าง) โหงวแซ (เนื้อสัตว์ 5 อย่าง)
- ของหวานและผลไม้ 3 หรือ 5 อย่างตามจำนวนของไหว้
- เชิงเทียน และเทียนแดง 1 คู่
- กระถางธูป และธูป 5 ดอก
- ข้าวสวย 3 หรือ 5 ถ้วย
- ถ้วยน้ำชา หรือถ้วยเหล้า (จำนวนเท่ากับจำนวนข้าว)
- ถ้วยน้ำดื่ม (จำนวนเท่ากับจำนวนข้าว)
- กระดาษเงิน – กระดาษทอง ชุดไหว้เจ้าที่
-
กราบไหว้บรรพบุรุษ
การไหว้บรรพบุรุษเป็นหัวใจหลักของวันเช็งเม้ง เพื่อระลึกถึงคุณงามความดีและส่งความปรารถนาดีให้ท่าน
– สิ่งที่ต้องเตรียม (ของไหว้บรรพบุรุษ)
- ชุดไหว้เช็งเม้ง ซาแซ (เนื้อสัตว์ 3 อย่าง) โหงวแซ (เนื้อสัตว์ 5 อย่าง)
- ของหวานและผลไม้ 3 หรือ 5 อย่างตามจำนวนของไหว้
- กับข้าวที่บรรพบุรุษชอบ และมีน้ำซุปเป็นส่วนประกอบด้วยอย่างน้อย 1 อย่าง
- หอยแครงลวกพร้อมเปลือก – สื่อถึงความกตัญญูและความสามัคคีของลูกหลาน
- เชิงเทียน และเทียนแดง 1 คู่
- กระถางธูป และธูปตามจำนวนบรรพบุรุษ (ท่านละ 1 ดอก)
- ข้าวสวยตามจำนวนบรรพบุรุษที่ไหว้แต่ไม่เกิน 5 ถ้วย
- ตะเกียบ (จำนวนเท่ากับจำนวนข้าว)
- ถ้วยน้ำชา หรือถ้วยเหล้า (จำนวนเท่ากับจำนวนข้าว)
- ถ้วยน้ำดื่ม (จำนวนเท่ากับจำนวนข้าว)
- กระดาษเงิน-กระดาษทอง ต้องมีอ่วงแซจี๊ สำหรับเป็นใบเบิกทาง
- ชุดกระดาษเครื่องใช้ เช่น เสื้อผ้า รองเท้า บ้านกระดาษ รถยนต์กระดาษ (ขึ้นอยู่กับความเชื่อของแต่ละครอบครัว)
3. พิธีไหว้และเผากระดาษ
- ขั้นตอนนี้เริ่มโดยผู้อาวุโสในครอบครัวนำลูกหลานกราบไหว้จนเทียนใกล้หมดก้าน ลาของไหว้
- ลูกหลานตีวงล้อมรอบบริเวณที่เผา เพื่อกำหนดขอบเขตและป้องกันวิญญาณอื่นเข้ามาแย่งชิง (ต้องเป็นลูกหลานเท่านั้นที่ยืนล้อมรอบ)
- เผากระดาษเงิน กระดาษทองและของใช้กระดาษ
- จุดประทัดเพื่อขับไล่สิ่งไม่ดี ต้องดูตำแหน่งทิศก่อนจุดทุกปี
4. รับประทานของไหว้ร่วมกัน
หลังจากเสร็จพิธีไหว้ ลูกหลานจะนำอาหารที่เซ่นไหว้เช็งเม้งมารับประทานร่วมกัน เพื่อแสดงความสามัคคีและความเป็นสิริมงคลรับโชคลาภจากบรรพบุรุษ
- ปัจจุบันบางครอบครัวทานที่ลานหน้าสุสาน
- บางครอบครัวนำกลับไปทานที่บ้าน หรือนัดกันไปทานที่ร้านอาหารใกล้ๆ สุสาน
ของห้ามไหว้เช็งเม้ง
ในการไหว้เช็งเม้ง มีของบางอย่างที่ไม่ควรนำมาใช้ เพื่อรักษาความเคารพและความเป็นสิริมงคล ดังนี้
- อาหารประเภทเนื้อสัตว์ ที่ไม่สุก ไม่เหมาะกับการเซ่นไหว้
- อาหารรสจัดหรือกลิ่นแรง เช่น ทุเรียน กระเทียม – อาจรบกวนวิญญาณหรือเจ้าที่
- ของที่มีความหมายไม่ดี เช่น สาลี่ – เพราะออกเสียงคล้าย “แยกจาก” ในภาษาจีน และผลไม้ที่มีหนาม เช่น เงาะ ก็ไม่ควรใช้
- อาหารที่มีสีดำสนิท
ความเชื่อและข้อเท็จจริงในวันเช็งเม้ง
ความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับพิธีเช็งเม้ง รวมถึงข้อเท็จจริงที่ควรรู้เพื่อให้การไหว้ถูกต้องตามประเพณีและหลักฮวงจุ้ย
การถอนหญ้าด้วยมือ
เชื่อว่าการถอนหญ้าด้วยมืออาจกระทบตำแหน่งต้องห้าม เช่น ทิศอสูร ทิศแตกสลาย หรือทิศดาวเบญจภูติ ซึ่งส่งผลต่อฮวงจุ้ยของสุสาน ควรใช้กรรไกรตัดหญ้าแทนเพื่อความปลอดภัย
การปักธงบนหลังเต่า
มีความเชื่อว่าการปักธงบนหลังเต่า (ส่วนโค้งของสุสาน) เป็นการทิ่มแทงหลุมศพ ทำให้หลังคาบ้านของบรรพบุรุษในโลกวิญญาณรั่วเสียหาย จะส่งผลร้ายต่อลูกหลาน
การปลูกดอกไม้
เชื่อว่าการปลูกดอกไม้บนส่วนโค้งของสุสานจะกระทบเรื่องชู้สาวของลูกหลาน ควรปลูกเฉพาะหญ้าเท่านั้นเพื่อรักษาความสมดุล
การนำดินมากลบหลังเต่า
เชื่อว่าการกลบดินจะทำให้การค้ารุ่งเรือง แต่ควรทำเพื่อซ่อมแซมรอยแหว่งเท่านั้น หากกลบทั้งที่ไม่มีรอย จะรบกวนธรณีและนำโชคร้ายมาให้
การใช้เนื้อหมูสำหรับไหว้เจ้าที่
เจ้าที่บางแห่งอาจเป็นมุสลิมตามความเชื่อท้องถิ่น การงดเนื้อหมูจึงเป็นการแสดงความเคารพและป้องกันการขัดแย้งทางพิธีกรรม
การวางของไหว้บนแท่นหน้าป้ายหิน (เจี๊ยะปี่)
ป้ายหินเป็นทางเข้าออกของวิญญาณบรรพบุรุษ ไม่ใช่ที่วางของไหว้ การวางของไหว้จะขัดขวางเส้นทางวิญญาณและถือว่าไม่เคารพ
การโปรยเปลือกหอยแครงที่สุสาน
ไม่โปรยเปลือกหอยที่ลานด้านหน้า เพราะตามหลักฮวงจุ้ยลานด้านหน้าต้องโล่งและสะอาดเพื่อให้พลังงานไหลเวียนดี แต่ให้โปรยที่เนินดินด้านหลังป้ายสุสานบรรพบุรุษ ตามความเชื่อคือ มีลูกหลานมาก
การจุดประทัดโดยไม่รู้ตำแหน่งหรือฤกษ์
หากจุดถูกตำแหน่งก็จะได้ลาภ หากผิดตำแหน่ง จะเกิดปัญหา หรือประทัดอาจปลิวไปโดนสิ่งติดไฟได้ อาจนำความโชคร้ายมาแทนความเป็นสิริมงคล เพราะฉะนั้น ห้ามจุดประทัด ถ้าไม่รู้ตำแหน่งและเวลาที่เหมาะสม
การกวาดหลุมศพ
ควรทำให้เสร็จสิ้นก่อนเวลา 15.00 น. เพราะเชื่อว่าหลังจากนั้นเป็นช่วงเวลาที่วิญญาณพักผ่อน การกวาดในเวลานี้จะรบกวนและไม่เป็นมงคล
ข้อห้ามในวันเช็งเม้ง
วันเช็งเม้งเป็นวันที่ลูกหลานมารวมตัวกันเพื่อรำลึกถึงบรรพบุรุษและแสดงความกตัญญูผ่านพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์ นอกจากการเตรียมของไหว้และปฏิบัติตามขั้นตอนแล้ว การรู้จักข้อห้ามต่าง ๆ ในวันนี้ถือเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อรักษาความเคารพต่อผู้ล่วงลับและรักษาบรรยากาศของพิธีให้สงบเรียบร้อย สิ่งต่อไปนี้คือพฤติกรรมและมารยาทที่ควรหลีกเลี่ยงในวันเช็งเม้ง
ห้ามสลับลำดับขั้นตอนของการไหว้
การไหว้เช็งเม้งต้องทำตามลำดับที่ถูกต้อง ตั้งแต่ทำความสะอาดสุสาน ไหว้เจ้าที่ ไปจนถึงไหว้บรรพบุรุษ เพื่อรักษาความเคารพและความเป็นระเบียบของพิธี
ห้ามสวมเสื้อผ้าสีฉูดฉาดหรือโป๊เกินไป
ควรแต่งกายสุภาพด้วยโทนสีเรียบ เช่น ขาว ดำ หรือเทา เพื่อให้เหมาะสมกับบรรยากาศของพิธีห้ามถ่ายรูปในสุสาน
ห้ามส่งเสียงดังหรือหัวเราะ พูดจาไม่สุภาพในสุสานระหว่างพิธี
การรับประทานอาหาร พูดคุยสนุกสนาน หรือหัวเราะดัง ๆ ขณะทำพิธี เป็นการไม่ให้เกียรติผู้ล่วงลับและรบกวนความสงบของสถาน
ห้ามชี้หน้าหลุมศพ
ห้ามเหยียบของเซ่นไหว้
ห้ามไปเยี่ยมเพื่อนหรือญาติในวันนี้
วันเช็งเม้งควรมุ่งเน้นการรำลึกถึงบรรพบุรุษของครอบครัวตนเอง การไปเยี่ยมผู้อื่นอาจทำให้เสียสมาธิจากจุดประสงค์หลัก
ห้ามร่วมพิธีไหว้ของครอบครัวอื่น
การเข้าร่วมพิธีของครอบครัวอื่นโดยไม่ได้รับเชิญ อาจรบกวนความเป็นส่วนตัวและนำโชคร้ายมาสู่ตนเอง
ห้ามทิ้งขยะหรือสิ่งของที่ไม่จำเป็นในสุสาน
เช่น เปลือกผลไม้หรือขยะอาหาร ควรเก็บกลับเพื่อรักษาความสะอาดและแสดงความเคารพต่อสถานที่และผู้มาไหว้ท่านอื่น
เทศกาลเช็งเม้งเป็นช่วงเวลาที่ลูกหลานได้แสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ และได้ใช้เวลาร่วมกันในครอบครัว การปฏิบัติตามขั้นตอนและข้อห้ามต่างๆ จะช่วยให้การไหว้เช็งเม้งเป็นไปอย่างราบรื่นและเป็นสิริมงคล
สรุปส่งท้าย
เทศกาลเช็งเม้งไม่ใช่แค่วันหยุดหรือพิธีกรรมประจำปี ในวันเช็งเม็งเป็นโอกาสที่ลูกหลานได้แสดงความกตัญญูและรำลึกถึงบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ เดินทางไปยังสุสานของบรรพบุรุษเพื่อทำความสะอาดสถานที่ และวางเครื่องเซ่นไหว้ทั้งดอกไม้และขนม การไหว้เจ้าที่และบรรพบุรุษ เพื่อขอพรให้ชีวิตของสมาชิกในครอบครัวมีความเจริญรุ่งเรือง ปลอดภัย และเป็นสิริมงคล รวมถึงการรับประทานอาหารร่วมกันอย่างสามัคคี เทศกาลนี้ไม่เพียงแต่สะท้อนถึงการเคารพบรรพบุรุษ แต่ยังเป็นการรักษาประเพณีการสืบทอดวัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่สำคัญในสังคมจีน แม้ว่าในปัจจุบันการเฉลิมฉลองอาจมีการปรับตัวตามยุคสมัย แต่จิตวิญญาณของเทศกาลนี้ยังคงยึดถือหลักการในความเชื่อและการเคารพบรรพบุรุษอย่างสูงสุด
การทำความสะอาดสุสานในวันเช็งเม็งจึงเป็นมากกว่ากิจกรรมที่มีไว้เพื่อรักษาความสะอาดทางกายภาพ แต่ยังเป็นการรวบรวมจิตวิญญาณของการเคารพ และสืบสานความเสียสละของอารยธรรมจีนในการรักษาความเชื่อและสานต่อเรื่องราวแห่งความเป็นมาของบรรพบุรุษให้ลูกหลานได้เรียนรู้และรักษาไว้ตลอดไป
ในปี 2568 นี้ วันที่ 5 เมษายนจะเป็นวันหลักของเทศกาล แต่คุณสามารถเริ่มไหว้ได้ตั้งแต่วันที่ 15 มีนาคมถึง 8 เมษายน แล้วแต่ความสะดวกของแต่ละครอบครัว
การเตรียมตัวและปฏิบัติอย่างถูกต้องจะช่วยให้พิธีสมบูรณ์และเป็นสิริมงคล เพื่อแสดงความเคารพต่อความหมายที่แท้จริงของวันนี้ ขอให้ทุกครอบครัวได้ร่วมกันสืบสานประเพณีอันงดงามนี้ด้วยความตั้งใจและความปรารถนาดีต่อกันและกัน
อ้างอิง https://www.huasenghong.com/blog/7457/cheng-meng-day
#เช็งเม้ง2568 #สุสานบรรพชน #สุสานแปลงฝัง #ฮวงซุ้ยบรรพบุรุษ #ช่องเก็บอัฐิชลบุรี #ช่องเก็บอัฐิบ้านบึง #ช่องเก็บอัฐิคู่ #ช่องเก็บอัฐิแบบจีน
ทำไมต้องเลือกบ้านหลังสุดท้ายที่เนอร์วาน่า เมมโมเรียล ปาร์ค
- จ่ายครั้งเดียวจบ ไม่มีค่าส่วนกลางรายปี
- สามารถผ่อนชำระได้
- เลือกโซนและขนาดได้ตามต้องการ
- มีคนดูแลความสะอาด และความปลอดภัยตลอด 24 ชั่วโมง
- ใกล้กรุงเทพฯเพียง 2 ชั่วโมง
***ต้องการใช้ด่วน หรือต้องการย้ายสุสาน ย้ายอัฐิมาจากที่อื่นก็ทำได้***
ติดต่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
โทร: 0832495999
Line : @928qnsih (มี@ข้างหน้า)
Click : https://bit.ly/ShengJiThailand